Św. Liturgia w dniu Święta Zwiastowania Bogurodzicy

25.03.2013

W tym roku święto Zwiastowania Bogurodzicy (cs. Blagowieszczenije, gr. Evangelismos, czyli, we właściwym znaczeniu oryginalnego terminu, Zwiastowania Dobrej Nowiny) wg nowego stylu wypada dzień po Niedzieli Tryumfu Ortodoksji – zwycięstwa nad herezją ikonoklazmu i innymi błędnymi naukami z tego wynikającymi. Komuś nie obeznanemu z nauczaniem Prawosławia mogłoby się wydawać, że te dwa wielkie święta mają niewiele ze sobą wspólnego. Tymczasem, bez Bożego Wcielenia, które świętujemy właśnie w Zwiastowaniu, ikona nie miałaby racji bytu. Ponadto, Zwiastowanie, wedle słów troparionu święta, to początek naszego Zbawienia.

Z tego też powodu, w poniedziałek, 25 marca, zebraliśmy się - mimo dnia roboczego - dość licznie w naszej cerkwi na Świętej Liturgii, św. Jana Chryzostoma sprawowanej przez ks. proboszcza mitrata Mikołaja Lenczewskiego, ks. prot. Jarosława Kadylaka, ks. prot. Adama Misijuka, ks. Piotra Kosińskiego, ks. Piotra Rajeckiego oraz ks. protodiakonów Jerzego Dmitruka,  Marka Zyc-Zyckowskiego i Pawła Korobiejnikowa. Liturgii jedynej w swoim rodzaju – jeśli Zwiastowanie wypada w Wielkim Poście poza sobotą lub niedzielą, wtedy świąteczna Liturgia łączy się z Wieczernią. Jest to jedyny przypadek w Wielkim Poście, kiedy Liturgia św. Jana Chryzostoma może być sprawowana w dzień powszedni. Co więcej, to jedyny raz, kiedy Liturgia ułożona przez św. Jana łączy się z Wieczernią, albowiem to dla Liturgii św. Bazylego Wielkiego jest charakterystycznym łączenie się z wieczornym nabożeństwem. Dlatego też wyjątkowo na Liturgii św. Jana nie usłyszeliśmy antyfon świątecznych, lecz starotestamentowe proroctwa, tzw. paremije. To jedyna okazja, by czytania ze Starego Testamentu usłyszeć na tej najczęściej sprawowanej Liturgii.

W trakcie Liturgii w szczególny sposób modliliśmy się za śp. metropolitę Warszawy i całej Polski Stefana, którego rocznica śmierci przypada 26 marca.

Kazanie wygłosił ks. Piotr Kosiński. Jego przewodnim motywem były słowa archanioła Gabriela zwiastującego Dobrą Nowinę dziewicy Marii: U Boga nie ma nic niemożliwego. I mimo że obecnie wielu wyśmiewa naszą wiarę w poczęcie Chrystusa z Ducha Świętego, a nawet starożytni tłumacze Starego Testamentu z hebrajskiego na grekę zastanawiali się, czy do tekstu proroctwa Izajasza „Oto Panna pocznie, i porodzi Syna” nie wkradł się jakiś błąd, powinniśmy przyjąć tę prawdę jak Bogurodzica – z pokorą, wierząc słowom Posłańca Bożego. Ksiądz Piotr przypomniał zgromadzonym również, że to właśnie Ona, wraz ze św. Janem Chrzcicielem, są największymi orędownikami za rodzaj ludzki – tzw. Deesis.

Jednakże szczytem przeżywania święta Zwiastowania był moment Priczastia, kiedy to znaczna część zgromadzonych wiernych mogła, zgodnie z nazwą tego sakramentu, uczestniczyć w Ciele i Krwi Chrystusa, tym samym doświadczając bezpośrednio w samym sobie błogosławieństwa świętowanego właśnie Wcielenia Boga.

Na zakończenie Liturgii przed ikoną święta odśpiewano troparion i kontakion Zwiastowania, których, z racji nietypowego porządku liturgicznego, zabrakło na samej Eucharystii, a także wieliczanije – znowu, niecodzienne, gdyż hymn ten na Zwiastowanie nie zaczyna się od zwrotów normalnych dla niego: „wieliczajem”  lub „ublażajem”, lecz od Archanhielskij hlas. Następnym tak radosnym dniem w liturgicznym życiu Cerkwi, oprócz kolejnych czterech niedziel Wielkiego Postu, będzie dopiero Sobota Wskrzeszenia Łazarza rozpoczynająca de facto obchody Wielkiego Tygodnia.

tekst Dominika Kovačević

fot. lektor Rafał Dmitruk