Nabożeństwa

Święta Liturgia

Środa - 9.00 (Uprzednio Poświęconych Darów)
Piątek - 17.00(Uprzednio Poświęconych Darów)
 Sobota  9:00
Niedz.  7:00,  8:30,  10:00  

Modlitwa za dusze zmarłych

Pon. - Sob.  9:00

Akatyst

Środ.  17:00


Pielgrzymka na Św. Górę Athos

22.11.2016

Zostałem poproszony o napisanie tekstu z opisem ostatniej pielgrzymki na Św. Górę Athos. To bardzo trudne dla mnie zadanie, bo  Św. Góra Athos to miejsce niezwykłe – dobrze to wiedzą ci, którzy już tam byli i ciałem i duszą – a jak opisać przeżycia duszy? Łatwo jest znaleźć w internecie wiele dobrych informacji, zdjęć i filmów o Św. Górze Athos – nie będę opisywał więc, naszej pielgrzymki od tej strony. Postaram zaś  podzielić się z Wami tym co pielgrzymka przyniosła…

Pielgrzymkowe plany

Pielgrzymka na Św. Górę Athos 2016, zaplanowana była na okres 1-11 października. Już w założeniach była inna niż poprzednie. Po pierwsze ilość pielgrzymów była bardzo duża – aż 18 osób. Na Athos 6-8 osób jest już bardzo dużą grupą – ze względu na konieczność zorganizowania noclegów w różnych monasterach – a tu nasza aż 18-ka! Ale co niemożliwe jest u ludzi… W zasadzie już od tego momentu czułem opiekę nad nami – często objawiała się poprzez miłosierdzie i pomoc innych  ludzi. Oprócz zanurzenia się w głębię życia wybranych monasterów planowaliśmy wejść z plecakami na sam szczyt  Św. Góry (2033 metrów n.p.m.), tam przenocować, następnego dnia zejść i dotrzeć do monasteru Św. Pawła na kolejny nocleg. I nie o wysokość Św. Góry chodzi czy o wysiłek fizyczny, ale o to czym duchowo jest Św. Góra - szczególnie zrozumieją to ci, którzy spotkali się np. z przekazem o niewidzialnych starcach…

Ale po kolei – plan pielgrzymki był następujący. Przejazd z Warszawy do Gładyszowa w sobotę 1-go października, tam nocleg, dołączenie pozostałych pielgrzymów i w niedzielę, po Św. Liturgii wyjazd do Grecji. Przyjazd rano do Thessalonik, pokłonienie się moszczom Św. Dymitra i dotarcie do Ouranopolis. Tam nocleg i o 6-ej w poniedziałek rano odebranie diamonitirion-ów (specjalnych wiz uprawniających do pobytu na Athos) i wypłynięcie promem z Ouranopolis na Athos. Przypłynięcie do przystani Skitu  Św. Anny, przejście na spotkanie ze Starcem Janem  i wejście na Św. Górę. Tam nocleg i przejście następnego dnia na nocleg (z wtorku na środę) do Monasteru Św. Pawła.  Kolejny nocleg (z środy na czwartek) w monasterze Vatopedi. Z czwartku na piątek nocleg w Wielkiej Ławrze, a kolejny dla części pielgrzymów w monasterze Koutloumousiou, a dla części w Skicie Św. Andrzeja. W niedzielę pożegnanie Athos i przejechanie do Żeńskiego Monasteru Św. Jana Apostoła w Souroti, w pobliżu Thessalonik, którego ojcem duchowym jest Św. Starzec Paisjusz Hagioryta, aby pomodlić się przy jego grobie. W drodze powrotnej do Polski planowaliśmy zatrzymać się w monasterze Starca Paisjusza – ucznia świętego Starca Paisjusza, któremu Św. Starzec przekazał swoje imię.

Ale jak to w życiu - Bóg prowadząc nas przez życie często pomaga zadbać nam o duszę korygując nasze plany - tak też było i tym razem. Niektórych punktów naszego planu nie udało się zrealizować, za to niespodziewanie podarowano nam szereg innych wydarzeń i przeżyć, których nawet nie bylibyśmy w stanie zaplanować…

W drodze

Po drodze, w Belgradzie odwiedziliśmy znajomą prawosławną rodzinę – cóż to za serdeczni i pełni ducha ludzie! W środku nocy dwoje ludzi z synem przyjęło i ugościło, w mieszkaniu w bloku, 18-u pielgrzymów! A ile chrześcijańskiej miłości z nich emanowało! – poczułem jakbym znalazł się w środku historii opisywanych w książce „Nieświęci Święci”… Niezapomniane chwile, które zbierały się i potęgowały z każdym kolejnym dniem pielgrzymki…

Wejście na Św. Górę

W poniedziałek rano dotarliśmy promem do przystani Skitu Św. Anny. Mieliśmy tam dotrzeć na spotkanie ze poważanym Starcem Janem. Ale ten, kto komplikuje nam rzeczy, gdy chcemy zrobić coś dla ducha spróbował i tym razem. Idąc stromo pod górę przegapiliśmy ścieżkę prowadzącą do Starca – pojawiły nam się w głowie myśli ileż to to teraz trzeba będzie drogi pod górę nadrobić, a jeszcze wejście na szczyt… Jednak wróciliśmy i dotarliśmy do bramy starca. Kołaczemy. Wita nas informacja, że Starzec jest mocno osłabiony przez grypę i nie może się z nami spotkać. Żywym obrazem stanęły mi przed oczami sceny opisywane przez Św. Starca Paisjusza i innych Starców o tym jakim próbom byli poddawani pielgrzymi chcący spotkać się ze Starcami… Jednak doszło to krótkiego spotkania i rozmowy ze Starcem Janem - przez kratę w drzwiach. Jakże to była inna rozmowa niż to, co sobie wyobrażałem. Na pierwszy rzut oka – za krótka i za prosta, ale jak po chwili zaczęły docierać do mnie wcześniejsze zdarzenia i połączyły się z tą rozmową – poczułem głębię tego co nas spotkało…

Po spotkaniu ze Starcem, idąc pod górę, dotarliśmy do Skitu Św. Anny, gdzie po raz pierwszy pomodliliśmy się jednej z kilkuset cerkwi  Atosu. Pokłoniliśmy się i ucałowaliśmy Św. Moszczy (relikwie). Ruszyliśmy dalej, idąc stromo w górę do,  „minischroniska” i malutkiej cerkwi Panagia położonej na wysokości 1500 metrów n.p.m.  Ta droga to kolejne doświadczenie. Na dole mówiliśmy o tym jak o „zdobyciu szczytu Św. Góry Athos”, ale po drodze wszystko się zmieniło. Patrząc na młodego pielgrzyma z niezagojonymi kontuzjami nóg, na problemy jakie nam się objawiały, na wzajemną pomoc pełną ciepła, jaką świadczyli jedni drugim, przeplatały mi się trzy myśli: jedni drugich brzemiona noście…; moc bowiem w słabości się doskonali…; i to że człowiek jest doprowadzany do granicy, gdzie łatwiej mu zrozumieć, że nie da rady sam i wcale nie musi radzić sobie sam – w takich chwilach modlitwa Jezusowa sama ciśnie się na usta… Tuż przed zachodem słońca dotarliśmy do Panagii. W malutkiej cerkiewce, z wdzięcznością uczestniczyliśmy w Wieczerni i odmówiliśmy modlitwy wieczorne. Następnie po pokrzepieniu naszych ciał, położyliśmy się w śpiworach gdzie kto mógł. Część w pomieszczeniu przy kaplicy, część na zimnym i mokrym powietrzu pod gwieździstym niebem, a  kilku z nas, za przyzwoleniem monacha, w samej kaplicy. Wstaliśmy o 3:30 i około 4ej wyszliśmy z Panagii, udając się na szczyt Św. Góry. Było ciemno i mgliście – nic nie było widać w dole – potem zrozumieliśmy, że łatwiej nam było iść nie widząc stromych zboczy naszych ścieżek. Po drodze z ciemności i mgły wyłonił się pies, który od wczoraj towarzyszył nam w drodze do Panagii i dołączył do nas. Przed 6ą, w pocie czoła i osmagani chłodnym wiatrem, dotarliśmy na szczyt. Z wdzięcznością i wzruszeniem odczytaliśmy Akatyst do Bogurodzicy i ruszyliśmy w drogę powrotną. Pies bezpiecznie odprowadził nas do samej Panagii.

Pobyty w monasterach

Z wtorku na środę nocowaliśmy w monasterze Św. Pawła – to był początek naszego zanurzania się w życiu Monasterów Athos. Z perspektywy pielgrzyma główne etapy naszego życia w monasterze są podobne – przybywa się do monasteru około 14-15ej. Rejestracja i powitanie małą mocną kawą, szklanką wody, kawałkiem słodyczy – lukumi oraz dla chętnych kieliszkiem oczyszczającego anyżkowego ouzo,. Obmycie się i około 16ej wieczernia. Następnie króciutka kolacja, spożywana w trapieznoj  (stołówka) wraz z monachami, podczas której są czytania Żywotów Świętych. Po kolacji krótka modlitwa w cerkwi i pokłonienie się św. Relikwiom a także przyłożenie nabytych czotek, ikonek czy krzyżyków do Cudotwórczych Ikon i Św. Moszczy. Na Świętej Górze obowiązuje czas bizantyjski, około 21ej już jest czas odpoczynku. Pobudka około 2:30, aby zdążyć na 3cią na Powieczerje, Połunosznicę, Utrenię i Boską Liturgię, która zwykle kończy się około 7/8mej. Treść nie jest zrozumiała – bo całość odprawiana jest w języku greckim – za to tak spokojnie i płynnie, że kojarzy się z dotykiem aksamitu... A przeżyć duchowych nie sposób wyrazić… Potem szybkie śniadanie w trapieznoj przy słuchaniu czytań i wymarsz do kolejnego monasteru.

Po opuszczeniu monasteru Św. Pawła, w Kelii Św. Mikołaja Burazeri, odwiedziliśmy jedynego polskiego monacha będącego już ponad 30 lat na Athos – o. Gabriela, który w różny sposób wspiera pielgrzymów z Polski.

Kolejną dobę spędziliśmy w monasterze Vatopediou. Pogodni i bardzo otwarci na pielgrzymów monachowie oprowadzają nas po monasterze - długo opowiadają jego historie. A jest o czym - wystarczy wymienić obecne tu Św. Relikwie: Pas Bogurodzicy, kawałek gałęzi, którą był bity Jezus Chrystus, czaszka Św. Jana Złotoustego (+407) z nienaruszoną skórą i prawym uchem i historią z tym związaną oraz czaszka Św. Grzegorza Teologa, fragment Drzewa Krzyża Świętego, cudotwórcze Ikony: Wsiecaryca, Vatopedzka, Zakłannaja, Ołtarnaja. Mieliśmy tu okazję trochę pomóc monachom w ich codziennych pracach.

Ivirion

W drodze do kolejnego monasteru, w którym mieliśmy nocować – Wielkiej Ławry – odwiedziliśmy monaster Iviron.  Niegdyś gruziński – obecnie grecki. Pokłoniliśmy się tam cudotwórczej Iwierskiej Ikonie Bogarodzicy – zachęcam do przeczytania w internecie jej bardzo bogatej historii. Napiliśmy się wody ze źródła, które wytrysnęło w miejscu gdzie Prepodobny o. Gabriel trzymając Ikonę Bogurodzicy stanął po zejściu z morza jak po suchym lądzie (źródło słodkiej wody, będące poniżej powierzchni morza, w odległości kilku metrów od brzegu słonego morza …). Było nam tam dane dłuższe spotkanie i duchowa rozmowa z monachem z Australii, który od 30 lat jest na Św. Górze Athos.

Wielka Ławra

Kilka lat temu miałem już okazję przebywać w Wielkiej Ławrze. Wyznam, że odebrałem ją wtedy jako surową i może nieco „szorstką”. Teraz ten pobyt sprawił, że odebrałem ją inaczej – w tym co przedtem wydało mi się „szorstkością” zobaczyłem raczej czystość oraz głębię Prawosławia. Może ma to coś wspólnego z poruszającymi wydarzeniami z przeszłości, jak np. te związane z zawarciem Unii Liońskiej. Według przekazu jest to teraz jedyny monaster na Athos, który nie chce korzystać z finansowania z Unii Europejskiej.

Ku mojemu zaskoczeniu dostaliśmy błogosławieństwo Ihumena Monasteru na przystąpienie w Wielkiej Ławrze do Św. Eucharystii!. I jak to bywa, zaraz zaczęły działać siły, aby nam to uniemożliwić – firma przewozowa dała nam możliwość tylko bardzo wczesnego wyjazdu - w trakcie Św. Liturgii, albo dopiero o 14ej, co nam mocno psuło dalsze plany. Jednak po chwili słabości zdecydowaliśmy, że nie zrezygnujemy z przyjęcia Św. Eucharystii – niech się dzieje wola nieba. I…wszystko ułożyło się tak, że i przystąpiliśmy do Św. Eucharystii i odjechaliśmy tym wcześniejszym busem…

Nasz ostatni nocleg na Św. Górze

Ostatniej doby na Athos nasza grupa musiała się podzielić: 10 osób w monasterze  Koutloumousiou i 8 w skicie Św. Andrzeja. Oba miejsca są w bezpośrednim sąsiedztwie „stolicy” Athosu – Karies. Przebywając w tym monasterze, mając w pamięci poprzednie, miałem nieodparte uczucie, że jest on za blisko „stolicy” – że czuć jej wpływ na życie monastyczne. Nawet porządek nabożeństw był inny – 5,5 godzinne nabożeństwo od 19ej, potem przerwa na sen i Św. Liturgia dopiero na 6:30 rano. Na pierwszy rzut oka niepokojąca wygoda. Jednak po uczestnictwie w nabożeństwach zgodnie stwierdziliśmy, że czuliśmy coś specjalnego i łagodnego w tych nabożeństwach - w szczególny sposób trafiły do naszych dusz.

Spotkaliśmy tam polski akcent, brata Mikołaja z Warszawy, który jest tam już od 30 lat i znał osobiście Św. Starca Paisjusza. Opowiedział nam on kilka historii poruszających duszę.

Będąc w monasterze Koutloumousiou nie mogliśmy nie odwiedzić Panagudy - Kaliwy Św. Starca Paisjusza, która znajduje się 30 minut piechotą od monasteru. Idąc leśną ścieżką do Panagudy oraz będąc w niej czułem się jakbym wszedł do książki „Żywot Starca Paisjusza Hagioryty”. Wyraziliśmy to odczytując Akatyst ku czci Św. Starca Paisjusza, stojąc pomiędzy pniakami, na których Św. Starzec przyjmował pielgrzymów…

Powrót „do świata”

Powrót do świata odbyliśmy „ze znieczuleniem”, a nawet dwoma. Na promie było nam dane spotkać młodego człowieka posłusznika z monasteru Vatopediou.  Ten około dwudziestoletni młodzieniec zrobił na nas duże wrażenie swoim spokojem wewnętrznym, wręcz aksamitną łagodnością, duchowością.

Drugim „znieczuleniem” były odwiedziny monasteru Souroti, gdzie pomodliliśmy się przy grobie Św. Starca Paisjusza. Mogliśmy się teraz udać w drogę powrotną do Polski.

Z Bożą pomocą doświadczyliśmy Św. Góry Athos i Łaski Boga tam obecnej. Widziałem to namacalnie, gdy żegnaliśmy się ze sobą w Gładyszowie i w Warszawie – bo żegnaliśmy się jak prawdziwi bracia. Upłynęło już sporo dni od naszego powrotu. Spotkaliśmy się już na kilku Św. Liturgiach w kolejne niedziele w naszej parafialnej świątyni w Warszawie. Wciąż witaliśmy się jak bracia. Czterech z 6-u dorosłych pielgrzymów z Woli, którzy wyjechali gładko ogoleni, teraz mają brody. I jak powiedział jeden z pielgrzymów w ostatnią niedzielę - czuć też jakąś zmianę w środku – jakiś zupełnie nowy spokój…

pielgrzym

fot. Igor Skopiec

do góry

Prawosławna Parafia Św. Jana Klimaka na Woli w Warszawie

Created by SkyGroup.pl